Duurzaamheid & Energiegids overzicht  

Het bevriezen (in de tijd) van een tijdscapsule markeerde donderdag 10 juli 2025 de officiële start van de bouw van het nieuwe gebouw Physics voor de faculteit Technische Natuurwetenschappen op de TU Delft Campus Zuid. Met de bouw van Physics wordt een state-of-the-art onderzoeks- en onderwijsomgeving gerealiseerd bestaande uit hoogwaardige laboratoria, onderwijsfaciliteiten en kantoren.

In een tijd waarin duurzaamheid, energie-efficiëntie en binnenklimaat steeds belangrijker worden, staan gebouweigenaren en beheerders voor een grote uitdaging. Vanaf 2026 wordt het verplicht om in veel utiliteitsgebouwen een Gebouw Automatiserings- en Controle Systeem (GACS) te hebben. Maar waarom is dat eigenlijk nodig? En hoe pak je dit als organisatie slim en effectief aan?

In de wereld van gebouwbeheer is een ware revolutie gaande. Waar traditionele gebouwbeheersystemen (GBS)jarenlang volstonden, vraagt de Europese regelgeving nu om een veel fijnmaziger en actiever systeem: GACS, oftewel gebouwautomatiserings- en controle systeem. Bij Webeasy, een Nederlandse specialist in gebouwautomatisering, zagen ze deze ontwikkeling jaren geleden al aankomen. Met hun geïntegreerde GACS-tool – die zowel het GA (Gebouw Automatisering) als CS (Controlesysteem)-deel omvat – nemen zij nu een voorsprong op de markt.

In de bouwsector groeit de druk om sneller te verduurzamen. Nieuwe technieken volgen elkaar in rap tempo op en de regelgeving rondom energieprestaties wordt steeds strenger. Maar wie gaat al die slimme, duurzame systemen straks ontwerpen, aanleggen en onderhouden? De HAN University of Applied Sciences heeft het antwoord: de associate degree Gebouwgebonden Installatietechniek (GGIT).

De Tweede Kamer heeft ingestemd met de Wet collectieve warmte. Netwerkbedrijven zijn blij dat de nieuwe warmtewet er komt omdat de inzet op warmtenetten de druk op het elektriciteitsnet en de bijkomende kosten verlicht. Het aannemen van de nieuwe warmtewet is daarin een belangrijke eerste stap: het geeft duidelijkheid over de rolverdeling en biedt mogelijkheden tot schaalvoordelen. Tegelijk is het nu zaak dat ook de betaalbaarheid en de investeerbaarheid verbeteren.

Het waterzijdig inregelen van een cv-installatie bespaart een doorsnee huishouden jaarlijks zo’n 260 euro aan energiekosten en 180 m³ gas. Het vermindert energiearmoede, leidt tot een comfortabeler huis, maakt ons minder afhankelijk van fossiel gas uit het buitenland en zorgt voor minder CO2-uitstoot. En het is op grote schaal toepasbaar: in zo’n 5,6 miljoen woningen (60-70 procent van de woningvoorraad) is de cv-installatie nog niet goed ingeregeld. De uitvoering is minder een bottleneck dan voorheen. Sterker nog: waterzijdig inregelen creëert banen in de techniek en houdt vakmensen in Nederland aan het werk. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), Techniek Nederland, Regionaal Energieloket, Vereniging Eigen Huis, Consumentenbond en Woonbond vragen meer aandacht voor deze ‘vergeten groente’ van de energietransitie.

Op dinsdag 24 juni 2025 startte Dura Vermeer Bouw Hengelo met de grootschalige stort van onderwaterbeton voor het nieuwe Gerechtsgebouw in Almelo. Een technisch hoogstandje, uitgevoerd op ruim zes meter onder de waterstand – het diepste punt van de stad. De bouw wordt uitgevoerd voor Rijksvastgoedbedrijf en Rechtbank Overijssel.

Netbeheerders en energieleveranciers gaan samen met huishoudens de drukte op het elektriciteitsnet in woonwijken aanpakken. Zo kunnen huishoudens in de toekomst blijven rekenen op een betrouwbare energievoorziening. Netbeheerders Liander, Stedin en Enexis trekken hiervoor samen op met Essent, Vattenfall en Eneco. Door consumenten te stimuleren hun energieverbruik te verschuiven naar momenten dat het minder druk is op het elektriciteitsnet, wordt overbelasting voorkomen. “Dankzij dit project kunnen klanten hier een belangrijke bijdrage aan leveren, en er zelf financieel beter van worden. Een win-win voor iedereen", zegt Resi Becker, CEO van Essent.

Een gedeeld vraagstuk, een gezamenlijke ambitie. Onder de noemer ‘Hoe groen is jouw prefab beton?’ kwamen op dinsdag 24 juni ruim 75 vertegenwoordigers van prefab betonleveranciers bijeen bij Heijmans in Rosmalen. De aanleiding: de behoefte van vier grote bouwers – Dura Vermeer, BAM, Heijmans en TBI – aan duurzamer prefab beton om te voldoen aan de nieuwe, strengere CO₂-plafondwaarden die in samenwerking met opdrachtgevers zijn vastgelegd.

In Leidsche Rijn, Utrecht, verrichtte wethouder Eelco Eerenberg samen met bouwbedrijf Heijmans op woensdag 25 juni de symbolische starthandeling van het project Bellevue. De bouw van 163 appartementen is al half maart gestart, maar werd nu feestelijk gevierd. Het project vormt een markante nieuwe entree van de stad, pal naast de gele Hogeweidebrug aan het Amsterdam-Rijnkanaal.

Opeenvolgende kabinetten hebben de ambitie om 100.000 woningen per jaar te bouwen. De nadruk ligt daarbij op snelheid en betaalbaarheid. De Rli constateert in zijn advies ‘Bouwen met toekomst’ dat de aandacht voor duurzaamheid van woningen daarbij op de achtergrond raakt. Dat is opvallend, want Nederland wil óók klimaatneutraal zijn in 2050. 

RIFT en Kingspan Unidek hebben een primeur te pakken: zij ondertekenden het eerste commerciële contract ter wereld voor het gebruik van ijzerbrandstof in de industrie. De overeenkomst omvat zowel de levering van een Iron Fuel Boiler als een langdurig brandstofcontract. Daarmee is Kingspan Unidek het eerste bedrijf wereldwijd dat deze veelbelovende technologie op industriële schaal gaat inzetten.

Negen op de tien huishoudens in eengezinswoningen houden meer geld over na het installeren van een hybride of volledig elektrische warmtepomp, waar nodig in combinatie met vergaande isolatie. Voor woningeigenaren en particuliere huurders is de besparing bij de meest gunstige verduurzamingsoptie gemiddeld ruim 300 euro per jaar; voor huurders in corporatiewoningen is de gemiddelde besparing ruim 700 euro. De kosten van vergaand isoleren bepalen of een volledig elektrische warmtepomp of een hybride warmtepomp de meest aantrekkelijke optie is. Dat blijkt uit een studie van het Centraal Planbureau (CPB), TNO en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

BAM Wonen heeft 20 volledig elektrische huurwoningen opgeleverd aan CBRE Investment Management (CBRE IM). De rijwoningen uit 1985 aan de Dr. Schaepmanstraat en de Dr. Nolensstraat zijn verduurzaamd van energielabel B en C naar A+++: een energiesprong van vijf tot zes labelstappen. Als in december ook de resterende 26 woningen in dezelfde wijk zijn verduurzaamd, bespaart dat jaarlijks zo’n 46.000 m³ gas en voorkomt het ruim 80.500 kilogram CO₂-uitstoot.

Biobased isoleren als nieuwe norm, dat is een belangrijke uitkomst van het eerste renovatieproject in de samenwerking tussen Dura Vermeer Renovatie Midden West en Altera. Directievoorzitter Dorien Staal van Dura Vermeer en Chief Investment Officer Erwin Wessels van Altera blikken samen terug op het renovatieproject in Zevenaar dat een mijlpaal markeert in hun samenwerking. “Vanaf nu renoveren we alleen nog maar biobased, tenzij”

Het Rijk, Provincie Zuid-Holland, gemeente Den Haag, HTM en het Rijksvastgoedbedrijf gaan de spits op het stroomnet mijden in de stad Den Haag. Daarbij onderzoeken ze o.a. het uitgesteld laden van elektrische auto’s (vóór 16:00 of ná 21:00 uur), slimmere aansturing van gebouwen en flexibele opslagcapaciteit van elektriciteit (zoals batterijen). Den Haag bestaat voor een groot deel uit overheidsgebouwen, en deze kunnen een significante bijdrage leveren aan het stabiel houden van het stroomnet in Den Haag. 

De Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) opent dit jaar voor de 3e keer. Ondernemers kunnen hiermee subsidie aanvragen als ze willen investeren in een energie-efficiënt warmtenet om bestaande woningen en gebouwen van het aardgas te halen. Een belangrijke verandering is dat ze nu subsidie krijgen voor 30% van de investeringskosten. Hierdoor is voor ondernemers vooraf direct duidelijk hoeveel subsidie ze krijgen. Aanvragen kan vanaf 1 augustus bij Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Bouwbedrijf Heijmans neemt deze week als eerste in Nederland een mobiel laadplein in gebruik, dat speciaal is ontwikkeld voor elektrisch bouwmaterieel. Met een accucapaciteit van 1,2 megawattuur (MWh) en diverse laders aan boord, maakt deze oplossing het mogelijk om op locatie tot acht accu’s tegelijk op te laden. 

Slim laden is niets nieuws. Maar nergens in Europa gebeurt het op deze schaal én met deze systeemimpact. In Rotterdam is sinds 2016 een netwerk van publieke laadpunten opgebouwd en slim gekoppeld tot één virtuele energiecentrale. Inmiddels omvat dit netwerk 15.000 laadpunten met een regelbaar vermogen van 11 megawatt. Het is daarmee het grootste 'virtual grid' van Europa en helpt actief om het Nederlandse elektriciteitsnet in balans te houden. Wat ooit een belasting voor het net was, is nu een stabiele, emissievrije schakel in het energiesysteem.

Into The Great Wide Open bouwt op Vlieland aan meer dan een tijdelijk podium. Op de Bouwplaats van de Toekomst wordt het festivalterrein ingezet als proeftuin voor de bouwsector: een plek waar nieuwe materialen, technieken en samenwerkingen ontstaan. Wat normaal het decor is voor muziek en kunst, wordt nu ook een werkplaats voor de toekomst van emissievrij en circulair bouwen. 

Om het stroomnet in wijken te versterken schrijft netbeheerder Stedin een aanbesteding uit van in totaal 3,5 miljard euro. Dit is voor Stedin tot nu toe de grootste aanbesteding voor werkzaamheden aan het stroomnet. Het gaat om werkzaamheden voor de Buurtaanpak waarin Stedin buurt voor buurt het stroomnet versterkt. De verzwaring is nodig vanwege de groeiende vraag naar stroom door onder andere elektrisch laden, warmtepompen en de komst van nieuwe woningen en bedrijven. 

Hoewel de markt voor warmtepompen in Nederland afgelopen jaar een dip heeft gehad, zijn warmtepompen onmiskenbaar nodig om woningen ook in de toekomst op een duurzame manier comfortabel te houden. Dat is ook de reden dat Inventum Technologies is doorgegaan met de ontwikkeling van de 8e generatie binnenwarmtepomp.

Op haar kennisdag, eind januari, deelde IsoBouw, producent van isolatiemateriaal voor de bouw, kennis over brandveiligheid en duurzaamheid. Twee thema’s waarin het bedrijf nieuwe ontwikkelingen te melden heeft. Met de GreenLine producten behaalt IsoBouw uitzonderlijke CO2-reductie en de Xire brandwerende techniek is nu zo ver ontwikkeld dat het de stap kan zetten naar in de Nederlandse bouw.

Netbeheerders werken elke dag aan het energiesysteem van nu en van morgen. Warmte is een belangrijk onderdeel van dat systeem. De toename van collectieve warmte in het energiesysteem is van publiek belang en netbeheerders dragen hier graag aan bij.

Intercel neemt nieuwe batterij-energiemodules voor de bouwsector in productie. De modules zijn ontwikkeld door ZQuip en maken gebruik van Intercel’s LFP-batterijtechnologie. Ze bieden een flexibele energievoorziening voor bouwmachines en andere toepassingen buiten de openbare weg, en zijn per direct beschikbaar.

Stedin-zuster NetVerder wil een regionaal warmtenet aanleggen in Zuid-Holland. Dat doet ze in een brede samenwerking met vijf gemeenten, de glastuinbouwsector en de provincie. Dit regionale warmtenet in het Oostland biedt niet alleen een belangrijk toekomstperspectief voor 250 glastuinbouwondernemers, maar biedt ook kansen voor betaalbare, duurzame warmte voor 45.000 woningen – zónder het stroomnet door elektrificatie te overbelasten. De CO2-uitstoot die bespaard wordt staat gelijk aan de jaarlijkse uitstoot van ruim 250.000 auto’s. 

De Paris Proof verduurzaming van 69 woningen in Houten is voltooid. De woningen, die oorspronkelijk een gemiddeld energielabel D hadden, zijn verduurzaamd naar minimaal energielabel A+++ met als doel CO2-neutraal. Voor de bewoners betekent dit een laag energieverbruik en meer wooncomfort. Het is de eerste keer dat een institutionele belegger huurwoningen uit de jaren tachtig op deze schaal Paris Proof heeft gerenoveerd. Het ASR Dutch Core Residential Fund, het woningfonds van a.s.r. real estate, zet bij volgende Paris Proof verduurzamingen verder in op het beperken van de materiaalgebonden emissies.

Netbeheer Nederland, VNG, IPO en RVO hebben een samenwerkingsovereenkomst ondertekend voor het Leer- en kennisprogramma Energieplanologie. Zo bundelen ze hun krachten voor een duurzaam energiesysteem én een slimme inrichting van de fysieke ruimte.

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft het rekenmodel van de Uniforme Maatlat Gebouwde Omgeving (UMGO) vernieuwd. Versie 5.1 van de UMGO gebruikt de cijfers uit de laatste Klimaat- en Energieverkenning. Hiermee is de CO2-uitstoot van bijvoorbeeld elektriciteit nauwkeuriger te berekenen. Nieuw is ook dat waterstof als energiedrager is toegevoegd.

Gebruikers van de plug-in thuisbatterij van Eva-Power kunnen vanaf vandaag automatisch deelnemen aan de handel op energiemarkten via de sturingsdienst van Frank Energie. Daarmee wordt een combinatie van batterijopslag en dynamisch energiebeheer bereikbaar voor huishoudens, zónder installateur of aanpassingen in de meterkast.