Industrieel modulair bouwen: deeloplossing voor meerdere problemen | 10-april-2024 |

Heddes Bouw & Ontwikkeling, bedrijfsonderdeel van Ballast Nedam, werkt samen met Ursem Modulaire Bouwtechnieken en Schouten Techniek aan industrieel geproduceerde, modulaire woningen. De ene keer gaat het om 300 studentenwoningen in Amsterdam, de andere keer om 44 ruime appartementen voor sociale huurders in Schagen. Voor dit laatste project werd, in opdracht van woningcorporatie Wooncompagnie, in november 2023 het gehele complex ‘De Tramhalte’ binnen drie weken op locatie in elkaar gezet.

Industrieel modulair bouwen betekent dat woningen in de fabriek als modules worden gebouwd en op locatie in elkaar worden gezet. Dat zijn allang niet meer de sobere ‘containerwoningen’ van weleer, maar kwalitatief goede en mooie appartementen in vele soorten en maten. De voordelen zijn enorm, weet commercieel directeur Boaz de Boer. “In de eerste plaats is dat de snelheid. Bij Ursem ligt die dankzij geavanceerde technieken bijzonder hoog. Wij zijn een van de weinige producenten bij wie de machines in de fabriek direct worden aangestuurd door de tekeningen. Bovendien werken wij met een lopende band. Het stelt ons in staat om per dag vier modules te produceren.” 

Maar er zijn meer voordelen. Bouwen in de fabriek betekent bouwen onder optimale condities. Last van wind en regen zul je er niet hebben. Dat maakt het gemakkelijk om de kwaliteit van het werk te borgen. En zodra de modules naar locatie gaan, verrijst daar binnen een paar weken een compleet gebouw. Andere koek dan de vele maanden of soms zelfs langer, die daar bij traditionele bouw mee gemoeid zijn. “Er is op de bouwplaats dus veel minder lang overlast”, aldus Boaz. “Zowel in termen van lawaai en bouwverkeer als uitstoot. Dat laatste betekent ook een grote plus in het kader van de stikstofproblematiek.” Nog een voordeel: industriële woningbouw omzeilt de schaarste aan technische vakmensen. Anders dan op de traditionele bouwplaats zijn aan de lopende band in de fabriek van Ursem geen allround timmerlieden nodig, maar medewerkers die bepaalde taken goed kunnen uitvoeren. “De personeelsvijver waarin wij vissen, is daarmee behoorlijk groot.”

Singles en kleine gezinnen

Over groot gesproken: modulaire woningen hoeven niet klein te zijn. De 44 appartementen van De Tramhalte, gebouwd rondom een ruime binnentuin, variëren in vloeroppervlak van 63 tot 77m². Ze bestaan simpelweg uit twee modules, die op locatie met een grote opening naar elkaar toe gekoppeld worden. De woonkamer loopt over de hele breedte van beide modules. Dankzij de vele vierkante meters zijn de woningen van De Tramhalte niet alleen geschikt voor een- en tweepersoonshuishoudens, maar ook voor kleine gezinnen. Het complex vormt daarmee een mooi voorbeeld van de vele mogelijkheden die deze manier van bouwen biedt. Daarvan was opdrachtgever Wooncompagnie zich zeer bewust, dankzij de ervaringen die het met Heddes, Ursem en Schouten opdeed bij het eerdere project Regioplein, eveneens in Schagen. 

Steeds duurzamer

Er is gekeken naar nieuwe mogelijkheden zoals de toevoeging van een grote bamboegevel gekeken en het bleek mogelijk te zijn. Het is een duurzame oplossing, want bamboe is biobased materiaal. Het groeit namelijk weer terug, dus je onttrekt geen grondstoffen aan de planeet. Sowieso proberen ze het product zo duurzaam mogelijk te produceren: 75% van onze modules bestaat uit hout. Daarnaast is het project zelf ‘all electric’, met warmtepompen en zonnepanelen voor de energieopwekking. Een volgende stap die we willen zetten is de verduurzaming van het isolatiemateriaal. Daar hopen we biobased grondstoffen als lisdodde en vlas voor te gaan gebruiken.” Zo draagt industrieel, modulair bouwen bij aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Maar het levert natuurlijk ook een bijdrage aan een ander groot maatschappelijk probleem: het woningtekort. 

Nederland heeft ruim 100.000 woningen per jaar nodig, maar dat aantal wordt voorlopig niet gehaald door vele vertragende factoren, stijgende kosten en de eerder genoemde stikstofproblematiek. Vormt industrieel, modulair bouwen dé oplossing om veel van deze problemen te tackelen? “Je kunt niet zeggen dat het dé oplossing is. Maar door de productiesnelheid en de geringe uitstoot vormen wij wel degelijk een deel van de oplossing voor het woningtekort.” Voor Boaz persoonlijk voelt het op zijn beurt goed om daar deel van uit te maken. “Wij zijn ook in staat om exclusieve woningen te maken, maar het gros bestaat toch wel uit woningen voor de sociale sector. Dus die bouwen we voor mensen die geen onbegrensde middelen hebben, maar evengoed een dak boven hun hoofd willen hebben. Ik vind het fijn dat wij kunnen helpen om in die behoefte te voorzien.”

Bron: Ballast Nedam